Wiosna to czas intensywnego wzrostu roślin i odradzania się przyrody po zimowym uśpieniu. Niestety, tegoroczna wiosna – podobnie jak w latach ubiegłych – przyniosła ze sobą falę późnych przymrozków, które nawiedziły nasz kraj i nie ominęły również terenów leśnych. Choć mówi się głównie o stratach w sadownictwie czy rolnictwie, warto zaznaczyć, że skutki ujemnych temperatur odczuwają także lasy i ich opiekunowie – leśnicy.

Wpływ przymrozków na wegetację

Późne przymrozki, czyli spadki temperatury poniżej 0°C po rozpoczęciu wegetacji, mają szczególnie destrukcyjny wpływ na młode pędy i liście drzew oraz krzewów. Uszkodzenia te mogą zahamować wzrost roślin, prowadzić do deformacji lub całkowitego obumarcia nowych przyrostów. Dotyczy to zarówno roślin zielnych, jak i drzew – szczególnie gatunków liściastych, takich jak dąb, jesion czy buk.

Szkody w uprawach i młodnikach

Najbardziej narażone na skutki przymrozków są młode uprawy leśne i młodniki, gdzie delikatne przyrosty nie mają jeszcze odpowiednich mechanizmów obronnych. W wyniku nagłego spadku temperatury dochodzi do uszkodzeń tkanek roślinnych, które objawiają się brunatnieniem, więdnięciem, a nawet całkowitym zasychaniem liści i pędów. Może to prowadzić do konieczności przeprowadzania poprawek nasadzeń lub intensyfikacji zabiegów pielęgnacyjnych.

Zagrożenie dla drzewostanów dojrzałych

Choć starsze drzewa są bardziej odporne, to i one mogą ucierpieć – zwłaszcza na skutek przemarznięcia kwiatów, co w dłuższej perspektywie wpływa na obniżenie produkcji nasion. U niektórych gatunków liściastych przemarznięcie młodych liści skutkuje wtórnym wypuszczaniem pąków, co wiąże się z dodatkowym obciążeniem energetycznym drzewa.

Jak leśnicy radzą sobie z przymrozkami?

W odróżnieniu od sadowników czy rolników, leśnicy nie mają możliwości aktywnego ogrzewania dużych połaci lasu. Dlatego kluczowe jest odpowiednie planowanie nasadzeń – dobór odpornych gatunków, zakładanie upraw w miejscach mniej narażonych na zastoiska mrozowe oraz monitorowanie lokalnych warunków mikroklimatycznych. W szkółkach leśnych stosuje się również agrowłókniny lub zraszanie upraw wodą w czasie spodziewanych przymrozków, co chroni młode rośliny przed zamarznięciem.

Wspólny problem natury i gospodarki

Późne przymrozki to zjawisko, które dotyka nie tylko plantatorów owoców czy rolników. Również lasy, ich mieszkańcy i ci, którzy o nie dbają, odczuwają skutki tych krótkotrwałych, lecz niszczycielskich zmian pogodowych. Działania podejmowane przez leśników mają na celu zminimalizowanie strat i zapewnienie trwałości oraz zdrowia przyszłych pokoleń drzewostanów.